
LEKCJA 2: DLACZEGO RECYKLING JEST WAŻNY?
W małym miasteczku zwanym Układem Okresowym żyje obok siebie wiele różnych pierwiastków. Obecnie jest ich 118. Niektóre z nich są gazami, inne ciałami stałymi. Wśród nich jest wiele metali. Metale nieustannie się kłócą, a każdy z nich uważa, że jest najważniejszy. Próbują się porozumiewać, ale są zbyt dumni i samolubni, aby się dostosować. Niektórzy wolą stan rozpuszczony, inni zaś stan stały. Pojawia się jednak poważna sytuacja — muszą zbudować smartfon. Sytuacja zmienia się na lepsze, gdy metale zaczynają słuchać i współpracować dla osiągnięcia wspólnego celu. Lekcja pokazuje, że bez metali nie da się zbudować smartfona; każdy jest potrzebny i niezastąpiony. Podczas interaktywnej lekcji dzieci będą szukać odpowiedzi na pytania: Jakie metale są obecne w smartfonach? Który metal jest najbardziej powszechny, najcenniejszy, najprostszy, najcięższy i ostatecznie najważniejszy? Co się dzieje ze smartfonem, gdy nie jest nam potrzebny? Czy metal można zastąpić czymś innym?
CEL
Pokazanie uczniom, że metale są wiodącym składnikiem wielu urządzeń, z których korzystamy na co dzień, a zasoby tych metali nie są nieskończone. Zamiast wyrzucać te urządzenia, powinniśmy postrzegać odpady jako cenny surowiec. Dlatego recykling jest tak istotny w przypadku wszystkich materiałów, których używamy.
OPIS LEKCJI
Rosnąca ilość odpadów elektronicznych, które są niewykorzystywane i trafiają na wysypiska śmieci, staje się istotnym problemem dla poszczególnych krajów. Jednocześnie zapotrzebowanie na nowe urządzenia stale rośnie, co wiąże się z koniecznością wydobywania surowców mineralnych, których zasoby nie są niewyczerpane. W tym miejscu pojawia się koncepcja „gospodarki o obiegu zamkniętym”, do której zalicza się m.in. możliwość odzyskiwania metali z urządzeń elektronicznych. Lekcji będzie towarzyszył mądry dziadek „Miedź”, który pomoże zarówno uczniom, jak i metalom zrozumieć podstawowy skład smartfona, a także dowiedzieć się, jakie metale noszą w kieszeniach. Uczniowie poznają podstawowe właściwości poszczególnych metali, reprezentowanych przez kukiełki i dowiedzą się o potrzebie ich ponownego wykorzystania. Zapoznają się z rozmieszczeniem metali w układzie okresowym pierwiastków, który jest ich domem. Podczas lekcji uczniowie, wykorzystując formę interaktywną, połączą poznane informacje z produkcją „smartfona” poprzez przypisanie metali do poszczególnych komponentów urządzenia mobilnego. Na koniec wspólnie podejmą decyzję, czy stary smartfon powinien trafić na wysypisko śmieci, czy lepiej poddać go recyklingowi.
CZEGO POWINNI NAUCZYĆ SIĘ UCZNIOWIE
- Jakie metale nosimy w kieszeniach – z czego składa się smartfon?
- Jakie właściwości mają metale?
- Metale nie znikają nawet wtedy, gdy urządzenia elektroniczne przestają działać i je wyrzucimy – wszystkie metale można odzyskać ze smartfona
- Recykling pomaga zmniejszyć ilość odpadów w środowisku, a także umożliwia nam odzyskiwanie cennych surowców, dzięki czemu nie dojdzie do ich wyczerpania.
WYMIAR CZASOWY
35 minut lekcji/10 minut przygotowania arkusza ćwiczeń
Lekcja jest częścią projektu „Mikroby i metale uczą zielonych technologii”, który jest realizowany przy wsparciu finansowym Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.
ALGAJAS s.r.o. jest firmą skupiającą się na badaniach z zakresu biotechnologii środowiskowej i jej praktycznym zastosowaniu. Ponadto firma angażuje się w popularyzację wyników badań naukowych wśród różnych grup wiekowych. Więcej informacji dostępnych na www.algajas.com.
Prezentacja lekcje w ramach projektu pilotażowego
| Kraj | Szkoła | Data |
|---|---|---|
| Słowacja | Szkoła podstawowa z przedszkolem, Tušická Nová Ves 64 | 12.5.2025 |
| Czechy | Szkoła podstawowa Ostrava, Gen. Píky 13A, Ostrava | 21.5.2025 |
| Polska | English Montessori School Sp. z o.o., Katowice | 22.5.2025 |
